Crouseto(-dóu-Piemount)
Cruciata pedemontana
Rubiaceae
Nom en français : Croisette du Piémont.
Descripcioun :Aquelo crouseto douno d'èr à uno pichoto Cruciata laevipes e, se trachis en coulounìo èi pamens uno planto de l'an que se vèi dins li relarg pulèu mountagnous. La planto èi proun pelouso d'en pertout. La varieta, emé mai de flour, ié dison pedemontana.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 30 cm
Fueio : Verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cruciata
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 300 à 1700 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Prado umido
- Pelouso
- Relarg à jóunis aubret
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Cruciata pedemontana (Bellardi) Ehrend., 1958
Àpi-fèr
Smyrnium olusatrum
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi-bouscas.
Noms en français : Maceron, Maceron potager.
Descripcioun :Se rescontro pulèu dins li relarg pas trop liuen de la mar nostro, mounte trachis proche dis oustau e dins li baragno. Es uno grando planto, forto, emé la cambo boutisso en li fueio 3 cop divisado en 3 fueioun. Lou brout (oumbello) caup de 5 à 15 rai. Lou fru èi negre un cop madur, de 5 à 7 mm.
Usanço :Es uno bono planto cultivado desempièi de tèms e un pau óublidado. Tout se pòu manja dins la planto, cue o crus : la racino, li fueio, li pecou, li flour (chaplado dins l'ensalado), li tijo (pelado). Èi peréu di proun vertuouso, ajudo à la digestioun e à manja, fai pissa, èi bono contro lou mau d'os. Tambèn l'àpi-fèr èi depuratiéu...
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Smyrnium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à jun
Liò : Baragno
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Smyrnium olusatrum L., 1753